انواع سقف ساختمان
ساخت سازه های خاص در ابتدا بیشتر از منظر نمادین مورد توجه قرار می گرفت. رشد و توسعه ساختمان‌های خاص در دهه 80 قرن نوزدهم با کاربرد تجاری و مسکونی شروع گردید. ایجاد ساختمان‌های تجاری در ابتدا پاسخی به تقاضای جامعه بازرگانی بود که در ادامه به مراکز مهم گردشگری تبدیل گردیدند. عمده نیاز این مراکز قرار گرفتن در مراکز شهرها و دسترسی به سایر مراکز تجاری و خدماتی بود. به دلیل شکل ظاهری شاخص و ویژه سازه‌های خاص، مطالعات فنی و اقتصادی هر یک از این سازه‌ها از لحاظ معماری و سازه دارای اهمیت بسزایی می باشد. چرا که آیین نامه ها و استانداردهای طراحی عموماً برای سازه‌های عادی کاربرد داشته و طراحی این سازه‌ها نیازمند مطالعات ویژه و بررسی‌های دقیق‌تر می باشد.
امروزه در دنیا احداث ساختمان و سازه‌های زیربنایی با سرعت زیادی در حال انجام است. استفاده از مصالح قدیمي و روش‌های سنتی ساخت پاسخگوی سرعت مورد نظر و نیازهای طراحی نمي‌باشد. از این رو استفاده از مصالح جدید و کارا به همراه تکنیک‌های نوین در ساخت و ساز امر اجتناب ناپذیری محسوب مي‌شود.
توجه به پیشرفت تکنولوژی و تغییر ساختار ساختمان‌ها، سقف‌های زیادی اجرا می‌شوند. ما در این بخش مهمترین آنها را بررسی می‌کنیم:
1) سیستم سقف کوبیاکس (Cobiax)
این سیستم یکی از روش‌های اجرای سقف با استفاده از گوی‌های پلاستیکی توخالی از جنس پلی اتیلن است. در فناوری کوبیاکس با شکل‌گیری غشای بتنی مستحکم در قسمت فوقانی و تحتانی دال به همراه شکل‌گیری شبکه تیرچه‌های داخلی در دو امتداد در اثر قراردهی گوی‌های توخالی در سراسر فضای میانی دال بتنی می‌توان باربری بسیار مناسبی را برای دال متصور شد. اساس طراحی تکنولوژی Cobiax مبتنی بر سقف سازه‌ای با ویژگی مشابه سقف‌های بتنی دال دوطرفه مرسوم است با این تفاوت که هسته بتن مرکزی در محل‌هایی که کاربرد سازه‌ای ندارد با گوی‌های توخالی جایگزین می‌گردد. این گوی‌ها در حدفاصل مش‌های میلگردی بالا و پایین قرار می‌گیرند.
از مزایای فنی سیستم کوبیاکس می توان به بهینه‌سازی دال و فونداسیون، کاهش ارتفاع کلی سازه، و کنترل بهتر خیز اشاره نمود. امکان ایجاد بازشو در هر شکل و اندازه در سقف و افزایش فضای مفید از مزایای معماری سیستم کوبیاکس می باشد. از مهمترین مزایای اقتصادی سیستم کوبیاکس نیز می توان به کاهش مصرف بتن، کاهش المان‌های سازه‌ای، کاهش مصرف آرماتور و کاهش زمان ساخت اشاره نمود. کوبیاکس همزمان با کاهش هزینه‌ها سهم عمده‌ای را در کمک به حفظ محیط زیست به جهت کاهش مصرف بتن دارا است.
این سیستم یکطرفه، یکی از مستحکمترین و پیشرفته ترین نوع سیستم های باربر ثقلی محسوب می گردد. سیستم عرشه فولادی یکی از بهترین انواع سقف مرکب می باشد و متشکل از چهار بخش اصلی ورق فولادی، برشگیر، میلگرد افت و حرارتی و بتن می باشد. از برشگیر برای ایجاد یکپارچگی در سقف استفاده می‌شود که با ایجاد درگیری در بتن پیوستگی بین بتن و فولاد را فراهم می کند. میلگردهایی که روی سقف کامپوزیت قرار دارند میلگردهایی حرارتی هستند که در جهت مخالف با تیرهایی فرعی باعث یکپارچه شدن بتن و درگیری با سقف کامپوزیت می‌شوند و با جوش دادن به تیرهای فرعی مانع ترک خوردن بتن می‌شوند. از مزایای سقف های کامپوزیت این است که از فضای زیر سقف آن ها که تیر های فرعی قرار دارند می توان برای عبور لوله های تاسیساتی استفاده کرد. یکی دیگر از مزیت‌های سقف کامپوزیت قدرتمندی آن نسبت به سقف‌های تیرچه بلوک است چرا که با یکپارچه کردن رفتار ستون‌ها در هنگام زلزله از طریق سقف با استفاده از برش گیر‌های نصب شده روی تیرهای فرعی یکپارچگی بین فولاد و بتن ایجاد می گردد و در نتیجه ستون‌ها در هنگام زلزله رفتار یکپارچه دارند. از معایب این سقف ها می توان به عدم عایق بودن در برابر حرارت اشاره نمود.
سقف عرشه فولادی با ورق های گالوانیزه ذوزنقه‌ای شکل آجدار بدون استفاده از شمعك و حذف قالب بندی اجرا می‌شود. وزن این سقف نسبت به سقف های مشابه حدود 30 تا 60 درصدکمتر می باشد و سرعت اجرای این سقف حدود 11 برابر بیشتر از سقف‌های معمولی مانند دال بتنی و تیرچه بلوک می باشد.
از مزایای این سقف ها می توان به حذف قالب بندی، حذف تیرهای فرعی، حذف میلگردهای کششی، نصب بدون جوشکاری و با میخ های فولادی، تامین ایمنی کارگاه و حداقل فضا برای دپو، امکان بتن ریزی کلیه طبقات در یک زمان و مقاومت مناسب در برابر آتش سوزی اشاره نمود.
4) سیستم سقف دال بتنی
این سیستم که خود به چند نوع طبقه بندی می گردد از صفحات تخت بتن مسلح همراه با قالب بندی، آرماتور بندی و بتن ریزی ایجاد می گردند. استفاده از این سیستم در ساختمان های مسکونی چندان متداول نیست ولی در ساختمان های تجاری، ساختمان ایستگاه های مترو، ساختمان دانشگاه ها، ساختمان کتابخانه ها و ساختمان های دارای اهمیت خاص از آن ها استفاده می شود. انواع دال ها برای شرایط و سازه های گوناگون قابل استفاده هستند. دال ها می توانند عملکرد یک یا دو طرفه داشته باشند.
از جمله معایب سقف دال بتنی می‌توان به سنگین‌تر بودن این سقف نسبت به سقف کامپوزیت اشاره کرد و همچنین در این سقف نیروی فشاری و کششی به بتن وارد می‌شود و بتن در برابر نیروی کششی عملکرد مناسبی ندارد. همچنین سیستم سقف دال مشکلات اجرای نسبتا زیادی دارد و اجرای آن متناسب با طراحی کار دشواری می‌باشد.
در سيستم سقف پيش‌تنيده بجاي آرماتورهاي معمولي از يكسري كابل با مقاومت كششي بالا استفاده مي‌شود كه اين كابل‌ها تحت كشش زيادي قرار گرفته و در دو انتهاي تير توسط گره‌هاي مخصوص تثبيت مي‌گردند. بدين ترتيب كابل‌هاي پيش كشيده پس از رها شدن از كشش تمايل به جمع شدن و رسيدن به حالت اوليه داشته و لذا يك نيروي فشاري زيادي در قسمت زيرين تار خنثي در بتن ايجاد مي‌گردد و اين نيرو در مقابل نيروي كششي كه بواسطه بارهاي ثقلي در بتن ايجاد مي‌گردد قرار مي‌گيرد. بنابراين اين كابل‌ها مقداري از نيروهاي ناشي از بارهاي ثقلي را خنثي نموده و مقطع قابليت پذيرش بارهاي بيشتري را خواهد داشت.
این سیستم سقف بر حسب نوع اعمال نیروی پیش تنیدگي به دو نوع سیستم پيش‌كشيده و پس‌كشيده تقسیم می گردد.
بدون دیدگاه